Wędrówki muzyczne, J. Burdzy, „Nowa Era”, podręcznik do SP

[Moderator]

Podręcznik ma układ liniowy, podzielony na 31 zagadnień, opatrzonych tytułami, które mogą spełniać role tematów lekcji. Autor powierzył rolę „przewodnika” wędrówek ─ bohaterowi podręcznika ─ Dominikowi. To też sprawia, że wszystkie opowieści o muzyce, polecenia, wyjaśnienia, przekazywane są przez rówieśnika uczniów, który, jak pisze autor „wiele już umie”. Takie rozwiązanie może zachęcić dzieci do pracy, a w wielu przypadkach zdopingować do proponowanych działań i form muzykowania.

Są tu piosenki w charakterze muzyki młodzieżowej, na co wskazuje rytmika piosenek bogata w synkopy, liczne pauzy oraz treści dyskursywne nawiązujące do współczesnych problemów młodych ludzi. Autor stara się, aby piosenki ściśle wiązały się z tematem lekcji, co gwarantuje dużą spójność zajęć.

Wartym podkreślenia jest, że piosenka znajduje się w centrum uwagi autora podręcznika. Wokół niej koncentrują się różnorodne zagadnienia muzyczne. Najczęściej są to zagadnienia prowadzące do rozumienia i świadomego posługiwania się materiałem muzycznym piosenki.

Repertuar do śpiewania, recenzowanego podręcznika, zawiera ciekawe i wartościowe piosenki i pieśni. Mają one wyraziste melodie, urozmaicone rytmy, najczęściej utrzymane w formie: zwrotka, refren. Polskie pieśni ludowe stanowią ważne miejsce w podręczniku, co podkreśla również kontekst, w jakim autor je przedstawia, głównie nawiązując do zwyczajów i obrzędów ludowych. Pokazuje także stare instrumenty ludowe i stroje.

Tak więc mamy do dyspozycji podręcznik wyjątkowo przejrzysty, nieprzeładowany treściami, przekazujący uczniowi niezbędne (na tym etapie nauczania, czyli klasa IV lub V), wiadomości. Krótko zdefiniowane najważniejsze terminy muzyczne, nie zaciemniają podstawowego zadania tego podręcznika. Jest nim przede wszystkim zachęcenie uczniów do zdobycia umiejętności muzycznych, takich jak śpiewanie, gra na fletach i instrumentach perkusyjnych ─ w podstawowym zakresie. Ostrożnie też zachęca do czytania nut głosem. Wybór utworów do słuchania uznać można za reprezentatywny dla zaproponowanych tematów lekcji.

Dołączony do podręcznika zeszyt ćwiczeń uważam za mało przydatny. Rażą w nim polecenia i zadania, które są stratą czasu, a co gorzej, mogą zniechęcić do muzyki. Myślę tu o niepotrzebnym pisaniu nut, klucza, o zestawieniu w jednym miejscu nazw wszystkich podwyższonych i obniżonych dźwięków. Warto zadać sobie pytanie, kiedy, gdzie, czy w ogóle uczeń spotka się z takim zakresem dźwięków?

Natomiast płyta CD-ROM jest pomocą niezwykle cenną, nie waham się dodać ─ w dzisiejszych czasach nieodzowną. To pomoc, z której w dużej mierze uczeń może sam korzystać i wiele się nauczyć. Sprytnie wymyślone zadania, zagadki, rebusy mogą stanowić atrakcyjne formy kontaktu z muzyką.

Anna Waluga


Wędrówki muzyczne, Program multimedialny do podręcznika

Program z powodzeniem może być użytkowany przez uczniów na komputerach domowych do samodzielnego przyswajania wiadomości. Równie dobrym sposobem jest wykorzystanie go w czasie lekcji z użyciem komputera i coraz bardziej dostępnego projektora multimedialnego. Pomimo, wcześniej wspomnianej, ułatwionej nawigacji za pomocą kodów, wykorzystanie programu na indywidualnych stanowiskach komputerowych, np. podczas lekcji w pracowni informatycznej, może okazać się być zbyt czasochłonne i trudne organizacyjnie.

Do zalet omawianego programu należy niewątpliwie zaliczyć: dopracowaną stronę graficzną programu, ciekawe gry i animacje, zróżnicowany poziom trudności ćwiczeń i zadań, sposoby przedstawiania i kontrolowania wiedzy uczniów, łatwą nawigację, korelację z podręcznikiem, zeszytem ćwiczeń i poradnikiem dla nauczyciela, niewielkie wymagania sprzętowe (Windows 98, procesor 500 Mhz).

Program multimedialny Wędrówki muzyczne 4-6 cz. 1 uważam za pozycję bardzo interesującą. W sposób przystępny i niezwykle atrakcyjny może wpłynąć na poszerzenie wiadomości oraz rozwój zainteresowań muzycznych uczniów.

Bernard Panasiuk

[Moderator]

Przytoczone cytaty pochodzą z recenzji B. Panasiuka Muzyczne wędrowanie w klasach 4-6 zamieszczonej w „Wychowaniu Muzycznym w Szkole” 2007 nr 2 (s. 63–65) oraz A. Walugi Warto wybrać się na muzyczne wędrówki, „Wychowanie Muzyczne w Szkole” 2007 nr 2, (s. 60–63).